“Vliegensvlug humanitaire hulp voor de allerarmsten van Slavonski Brod in Kroatië” – Reisverslag 10 tot 14 december 2008
Nog nooit zijn we per vliegtuig naar ons voormalig oorlogsgebied gegaan om hulp te verlenen. De koffers tot het maximale gewicht gevuld met warme winterjassen en truien. Onze privé spullen in de handbagage. Op het vliegveld van Zagreb werden we opgewacht door pastor Dravko Duvnjac en zijn zoon. Tijdens de autorit naar de plaats van bestemming hadden we allen tijd nodig om over te schakelen. Al jaren rijden we twee dagen om de snelweg naar Slavonski Brod te bereiken. En nu reden we daar al na twee uur, wat een luxe. De reiskosten, – die we altijd uit eigen zak betalen – waren niet hoger dan met de auto. Ons doel is nu voedselpakketten uitdelen aan de armen. Het grote hulpgoederentransport gaat voor de Pasen plaats vinden.
Aangekomen in het “Centrum de drie Engelen” keken we onze ogen uit naar de keuken die wij van de zomer met de pastor en zijn vrouw hebben uitgezocht. Het is een plaatje, na twintig jaar heeft de vrouw van de pastor, Lilian een echte keuken om in te koken. Helaas had ze daar nog geen gebruik van gemaakt. Al die nieuwe apparatuur, daar kwam ze alleen niet uit. Wij hebben haar de dagen dat wij er waren leren koken op de inductiekookplaat en de afwasmachine leren bedienen. Niet meer afwassen betekent tijd overhouden voor haar kinderopvang en ander kerkwerk.
De tijd die we hebben om voedsel-pakketten uit te delen is zeer kort, dus we kijken wat er al door de mensen van de kerk is gekocht en ingepakt. Alle bejaarden hebben met Pasen een voedselpakketje van ons gekregen. Nu is het personeel aan de beurt. Er werken daar veel mensen vrijwillig. In de hoop dat zij een baan krijgen wanneer er iemand weggaat. Voor alle harde werkers was er een doos bonbons en een pak koffie ingepakt in transparantfolie. Het zag er feestelijk uit. De verzorgers/-sters van de bejaarden waren zeer verrast met deze attentie. Nog nooit had iemand hen een kerstpresentje geschonken. Juist zij die veelal zonder salaris, met liefde de hulpbehoevenden verzorgen, verdienen een kerstcadeau.
Nu waren de gezinnen aan de beurt die veelal onder erbarmelijke omstandigheden leven. Vele wonen in een vrijstaand huisje van leem. In huis staat een oven met een pan water erop. Het water komt uit een put. De oven wordt gestookt op hout, dit is tevens hun kachel. Er staat een bank in huis waarop ook geslapen wordt. Bedden komen we weinig tegen bij de gezinnen. Soms bij heel zieke oudjes, die liggen op een hoog/laag bed wat wij gebracht hebben . Zij krijgen daarop verzorging van familie. Veelal hebben zij ook een po-stoel van ons. Toiletten zijn niet in alle woningen aanwezig. Een dame die we een pakket brachten was erg blij gestemd omdat ze kort geleden een toilet had gekregen. Dit toilet was door de mensen van de kerk voor haar getimmerd.
Het was, schrik niet, een houten kist met een gat. In het gat moest je een emmer zetten. De houten kist was in een soort ”klompenhoissie“ gemaakt. Met een dergelijk toilet kan je dus héél blij zijn. De woonomstandigheden van de bejaarden is soms schrijnend. Zeker in onze Nederlandse ogen. Na het brengen van een voedselpakket moest je soms even bijkomen. De ellende van de mensen even verwerken, een plek geven. Oudjes die alleen op zondag een kind zien dat hen te verzorgt, omdat kinderen ver weg in een grote stad wonen.
Voor deze oudere hulpbehoevenden gaat de pastor en zijn kerkleden een bejaardentehuis bouwen. De bouwtekeningen zijn al goedgekeurd. Bijna alle andere vergunningen zijn rond. Twee goedkeuringen heeft hij nog nodig. Deze worden in januari afgegeven. Geld voor deze vergunning hebben wij uit eigen zak gegeven omdat we met eigen ogen gezien hebben hoe noodzakelijk het is dat hier een opvang komt voor de bejaarden. In de stad Slavonski Brod met 140.000 inwoners is er plaats voor 279 bejaarden. In de dorpen er omheen is niets. De Stichting “de drie Engelen “heeft de grond (gekregen) om te bebouwen. En bijna alle goedkeuringen van de gemeente. Het enige wat ontbreekt zijn de financiën. De bouw van het centrum “de drie engelen” met de kerkzaal erin is ook gestart zonder financiën en dat staat er nu nagenoeg compleet. Gerard Holtman heeft vanuit zijn kerk donaties gekregen om de badkamer in het centrum te voorzien van toilet en douches. Dit is er zonder startkapitaal gekomen. Zo zie ik het bejaardenhuis er ook komen.
Met Pasen is de eerste steen gepland. Ik hoop dat we mensen kunnen vinden die onze pastor bij de bouw van het bejaardenhuis willen helpen. De arbeid wordt gratis verricht door de mensen van de kerk. Ook in mijn omgeving zijn mensen die erg graag daar de handen uit de mouwen willen steken. Er moeten nu alleen nog financiële sponsoren komen. Wij kunnen het bejaardenhuis wel inrichten met overtollige hulpmiddelen uit onze bejaardenhuizen. Ook dat is geen probleem.
Wij hebben een klein deel van de voedselpakketten uitgedeeld. De pastor en zijn vrouw doen de rest van de pakketten met Kerst. Dan krijgen ook alle mensen van de kerk een scheurkalender met elke dag een Bijbelspreuk.
Kortom dank aan degenen die het ons mogelijk hebben gemaakt voedsel te schenken, daar waar het hard nodig is. Wij hebben met een warm hart de voedselpakketten voor de kerst uit mogen delen. Dit heeft ons blij en droevig gestemd. Droevig, omdat je voelt en ruikt onder wat voor mensonwaardige omstandigheden mensen moeten leven. En blij omdat je met dit gebaar iets voor ze kan betekenen. Gelukkig hebben ze steun aan onze pastor.
De reis was kort maar zeker lang genoeg om ons werk te kunnen doen.
Voldaan vliegen we naar terug naar ons eigen super de luxe huis/flat met centrale verwarming, douche en toilet! En altijd genoeg te eten in de koelkast .
Walter van Abswoude
Gerard Holtman
Harma Baak
Marina Molenaars